కరోనా మహమ్మారి ఓమిక్రాన్ వేరియంట్ ముప్పు దేశంలో తీవ్రరూపం దాలుస్తున్న కారణంగా వచ్చే ఏడాది ఫిబ్రవరి లో ఐదు రాష్ట్రాల అసెంబ్లీలకు జరపవలసిన ఎన్నికలను వాయిదా వేయాలనే డిమాండ్ పెరుగుతున్నది. అదే జరిగితే ఉత్తర ప్రదేశ్, పంజాబ్, ఉత్తరాఖండ్, గోవా, మణిపూర్ రాష్ట్రాలలో రాష్ట్రపతి పాలన అనివార్యంగా కనిపిస్తున్నది.
అయితే పంజాబ్, ఉత్తరాఖండ్, గోవా, మణిపూర్ ల అసెంబ్లీల పదవీకాలం మార్చ్ లో ముగియనున్న కారణంగా ఒక నెల రోజుల పాటు ఎన్నికలు వాయిదా పడినా ఆ రాష్ట్రాలలో రాష్ట్రపతి పాలన అనివార్యం అవుతుంది. కానీ ఉత్తర ప్రదేశ్ అసెంబ్లీ పదవీకాలం మే వరకు ఉండడంతో రెండు నెలలపాటు వాయిదా పడినా రాష్ట్రపతి పాలన అవసరం ఏర్పడక పోవచ్చు. అయితే వాయ్హిదా అంటూ పడితే ఐదారు నెలలపాటు ఉండే అవకాశాలు ఉండవచ్చని పరిశీలకులు భావిస్తున్నారు.
రాబోయే ఉత్తరప్రదేశ్ అసెంబ్లీ ఎన్నికలను రెండు నెలలపాటు వాయిదా వేయాలని అలహాబాద్ హైకోర్టు ఎన్నికల కమీషన్ ను కోరడంతో ఈ డిమాండ్ కు ప్రాధాన్యత పెరిగింది. ఎన్నికల కమీషన్ సహితం హైకోర్టు సూచనపై వెంటనే స్పందించారు. వచ్చే వారం ఆ రాష్ట్రం సందర్శించి, పరిస్థితిని సమీక్షించి, ఒక నిర్ణయం తీసుకుంటామని ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్ సుశీల్ చంద్ర ప్రకటించారు.
‘‘వచ్చే వారం ఉత్తరప్రదేశ్కు వెళ్లి అక్కడి పరిస్థితిని సమీక్షిస్తాం. ఆ తర్వాత తగిన నిర్ణయం తీసుకుంటాము’’ అని ఉత్తరాఖండ్లో రెండు రోజుల పర్యటనలో ఉన్న సీఈసీ సుశీల్ చంద్ర డెహ్రాడూన్లో విలేకరుల సమావేశంలో చెప్పారు. ఎన్నికలను వాయిదా వేసి, ఈ రాష్ట్రాలలో రాష్ట్రపతి పాలన విధించే కసరత్తు జరుగుతున్నట్లు తెలిసినదని బిజెపి ఎంపీ సుబ్రమణియన్ స్వామి శుక్రవారం ట్వీట్ చేయడంతో ఈ విషయమై రాజకీయంగా కలకలం చెలరేగింది.
అలహాబాద్ హైకోర్టు అభ్యర్థన గురించి అడిగినప్పుడు, ఉత్తరాఖండ్లో ఇప్పటివరకు ఓమిక్రాన్ కేసు ఉందని తనకు సమాచారం అందిందని చంద్ర చెప్పారు. ఎన్నికలను కరోనా -సురక్షితంగా చేయడానికి రాజ్యాంగం, ప్రజాప్రాతినిధ్య చట్టం, 1951 ప్రకారం కమిషన్ చర్య తీసుకుంటుందని ఆయన చెప్పారు.
అలహాబాద్ హైకోర్టు ఎన్నికల వాయిదాకు “పటిష్టమైన చర్యలు తీసుకోవాలని” కమీషన్ ను కోరుతూ, ప్రస్తుతం ర్యాలీలు, సమావేశాలు “ఆపివేయడం, వాయిదా వేయడం” గురించి ఆలోచించాలని ప్రధాని నరేంద్ర మోదీని కోరింది.
జస్టిస్ శేఖర్ కుమార్ యాదవ్, పరిస్థితిని ఎదుర్కోవటానికి నియమాలను రూపొందించాలని అలహాబాద్ హైకోర్టు రిజిస్ట్రార్ జనరల్ను కోరుతూ, తన ఉత్తర్వులో ఇలా అన్నారు: “ఈరోజు మళ్ళీ, యుపిలో విధానసభకు ఎన్నికలు సమీపిస్తున్నాయి, దాని కోసం పార్టీలు ర్యాలీలు నిర్వహిస్తున్నాయి. సమావేశాలలో లక్షల మంది గుమిగూడుతున్నారు. . ఈ కార్యక్రమాలలో కోవిడ్ ప్రోటోకాల్ను పాటించడం సాధ్యం కాదు. దీన్ని సకాలంలో ఆపకపోతే, ఫలితం రెండవ తరంగం కంటే భయంకరంగా ఉంటుంది” అని హెచ్చరించారు.
షెడ్యూల్డ్ అసెంబ్లీ ఎన్నికలకు ముందు కమిషన్ ప్రస్తుతం ఎన్నికలు జరగనున్న అన్ని రాష్ట్రాలను సందర్శిస్తోంది. ఎన్నికల తేదీలను ప్రకటించే ముందు ఎన్నికలకు వెళ్లే రాష్ట్రాలను కమిషన్ సందర్శించడం ఆనవాయితీ. ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్ సుశీల్ చంద్ర, ఎన్నికల కమిషనర్ అనుప్ చంద్ర పాండే, రాజీవ్ కుమార్లు ఇప్పటికే పంజాబ్, గోవా, ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్రాల్లో పర్యటించి, తదుపరి ఉత్తరప్రదేశ్, మణిపూర్లలో పర్యటించనున్నారు.
చంద్ర, గోవాలో తన సమీక్షా పర్యటన సందర్భంగా, కరోనావైరస్ వ్యాధి మహమ్మారి మరొక వేవ్ ముప్పు పొంచి ఉన్నప్పటికీ, గోవాలో ( పొడిగింపు ద్వారా, ఇతర రాష్ట్రాలు ఒకే సమయంలో ఎన్నికలకు వెళ్లడం) ఎన్నికల కమిషన్ సిద్ధంగా ఉందని చెప్పారు. అయితే ప్రచారం సమయంలో కరోనా ప్రోటోకాల్లను కచ్చితంగా పాటించేలా చూసేందుకు స్థానిక ఎన్నికల అధికారులకు అధికారం ఉందని, అలాగే పోలింగ్ కూడా తగిన జాగ్రత్తలతో నిర్వహించడం జరుగుతుందని స్పష్టం చేశారు.
లోక్సభ లేదా శాసనసభ ఐదేళ్ల పదవీకాలం ముగిసేలోపు ఆరు నెలలలోపు ఎప్పుడైనా ఎన్నికలు నిర్వహించాలని ఎన్నికల కమీషన్ ను చట్టం ఆడిస్తుంది. ఎన్నికలు సాధారణంగా కొత్త అసెంబ్లీ లేదా లోక్సభను రద్దు చేసిన రోజున ఏర్పాటు చేసే విధంగా నిర్ణయిస్తారు.