సగం పాక్ నావికాదళంను ధ్వంసం చేసిన భారత్ 

బంగ్లా యుద్ధం – 15

భారత్ – పాక్ యుద్ధాలలో మొదటిసారి రెండు దేశాల నావికాదళాలు పాల్గొన్నాయి. అయితే 1965లో యుద్దానికి సిద్ధంగా ఉన్న పాకిస్తాన్ నావికాదళం ఈ పర్యాయం సిద్ధంగా లేకుండానే యుద్ధంలో పాల్గొనవలసి వచ్చింది. లోతయిన సముద్రంలో భారత్ నావికాదళంతో హోరాహోరీగా పోరాటాడగల పటిమ తమకు లేదని పాక్ నావికాదళం ప్రధాన కార్యాలయంలోని కమాండర్ లు అందరికి తెలుసు. 

 పైగా, తమ సముద్ర మార్గాన్ని భారత నావికాదళం ఆక్రమించకుండా రక్షణను పెంపొందించే పరిస్థితులలో కూడా పాక్ లేదు. ఒక పాకిస్తానీ నిపుణుడు తారిక్ అలీ ప్రకారం, పాకిస్తాన్ యుద్ధంలో సగం నౌకాదళాన్ని కోల్పోయింది. 

1965 ఇండో-పాకిస్తాన్ యుద్ధం భూభాగంలో కేంద్రీకృతమై ఉండడంతో భారత నౌకాదళం ప్రధాన పాత్ర పోషించలేదు. సెప్టెంబరు 7న, కమోడోర్ ఎస్ ఎం అన్వార్ నేతృత్వంలోని పాకిస్తాన్ నేవీకి చెందిన ఒక నౌకాదళం పాకిస్తానీ నౌకాశ్రయానికి దక్షిణంగా 200 మైళ్ళు (320 కిమీ) దూరంలో ఉన్న భారత నావికాదళం రాడార్ స్టేషన్ ద్వారకపై ఆపరేషన్ ద్వారక అనే బాంబు దాడిని విసిరింది. 

రాడార్ స్టేషన్‌కు ఎటువంటి నష్టం జరగనప్పటికీ, ఈ ఆపరేషన్ భారత నౌకాదళంను అప్రమత్తం చేసి,  వేగవంతమైన ఆధునికీకరణ,  విస్తరణకు పాల్పడే విధంగా దారితీసింది. పర్యవసానంగా, భారత నావికాదళ బడ్జెట్ రూ 350 మిలియన్ల నుండి రూ 1.15 బిలియన్లకు పెరిగింది. 

సోవియట్ యూనియన్ నుండి ఆరు ఓశ-తరగతి క్షిపణి పడవలను కొనుగోలు చేయడం ద్వారా భారత నావికాదళం తన పోరాట నౌకాదళానికి ఒక స్క్వాడ్రన్‌ను జోడించింది. దానితో భారత నావికా ఎయిర్ ఆర్మ్ కూడా బలపడింది. దానితో 1971 యుద్ధంలో పాక్ నావికాదళంను మట్టికరిపించ కలిగింది. 

రెండు వైపులా భారత నావికాదళాన్ని సవాలు చేసేందుకు పాకిస్తాన్ నావికాదళంకు సరిపడా నౌకలు లేవు. పైగా పాక్ వైమానిక దళం (పిఎఎఫ్) తమ నౌకలను భారత వైమానిక దళం, భారత నౌకాదళ వైమానిక దళంల నుండి రక్షించ లేకపోయింది. 

అదీగాక, పాకిస్తాన్ నావికాదళానికి చెందిన చీఫ్ ఆఫ్ నేవల్ స్టాఫ్, వైస్-అడ్మిరల్ ముజఫర్ హసన్, పశ్చిమ  ఫ్రంట్‌లో మొత్తం నౌకాదళ శక్తిని మోహరించాలని నావికాదళాన్ని ఆదేశించారు. పాకిస్తాన్ నేవీకి చెందిన చాలా యుద్ధ నౌకలు పశ్చిమ పాకిస్తాన్‌లో మోహరించారు. అడ్మిరల్ షరీఫ్  వ్యక్తిగత అభ్యర్థన మేరకు తూర్పు పాకిస్తాన్‌లో పిఎన్ఎస్  సిల్హెట్ అనే ఒక డిస్ట్రాయర్ మాత్రమే కేటాయించారు. 

యుద్ధం సమయంలో, తూర్పు పాకిస్తాన్ నౌకాదళ నౌకాశ్రయాలు రక్షణ లేకుండా పోయాయి. పాకిస్తాన్ తూర్పు కమాండ్ నౌకాదళం లేకుండా యుద్ధం చేయాలని నిర్ణయించుకోవడమే అందుకు కారణం. విపరీతమైన వ్యతిరేకతను ఎదుర్కొన్న నౌకాదళం యుద్ధం ప్రారంభమైనప్పుడు ఓడరేవుల్లోనే ఉండాలని ప్రణాళిక వేసుకొంది.  

కరాచీ పోర్ట్ పై భారీ దాడి 

పశ్చిమ థియేటర్ లో 1971 డిసెంబర్ 4 రాత్రి కరాచీ పోర్ట్ పై భారత నావికాదళం పశ్చిమ నావెల్ కమాండ్ వైస్ అడ్మిరల్ ఎస్ ఎన్ కోహ్లీ నాయకత్వంలో ఆకస్మిక దాడి  ట్రైడెంట్ అనే కోడ్‌నేమ్‌తో  విజయవంతంగా ప్రారంభించారు. ప్రపంచ యుద్ధ చరిత్రలోనే అత్యంత సాహసవంతమైన దాడులలో ఒకటికా దీనిని రక్షణ రంగ నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు. 

సోవియట్-నిర్మిత ఓసా క్షిపణి పడవలతో కూడిన భారత నౌకాదళ దాడిలో పాకిస్తాన్ నావికాదళానికి చెందిన డిస్ట్రాయర్ పిఎన్ఎస్ ఖైబర్, మైన్ స్వీపర్  పిఎన్ఎస్   ముహాఫిజ్ నీటిలో మునిగిపోయాయి,  పిఎన్ఎస్  షాజహాన్ కూడా తీవ్రంగా దెబ్బతింది. దాదాపు 720 మంది పాకిస్తానీ నావికులు మరణించారు లేదా గాయపడినట్లు పాకిస్తానీ నావికా వర్గాలు నివేదించాయి. 

పాకిస్తాన్ రిజర్వ్ ఇంధనం, అనేక వాణిజ్య నౌకలను కోల్పోయింది, తద్వారా పాకిస్తాన్ నావికాదళం మరింత దూకుడుగా యుద్ధంలో పాల్గొనే అవకాశం లేకుండా పోయింది. దానితో  ప్రధాన భారతీయ యుద్ధనౌకలను వెతికి, వాటిని దొంగ దెబ్బ తీయాలని ప్రయత్నాలు ప్రారంభించింది.

డిసెంబర్ 9, 1971న, హంగోర్ ఐఎన్ఎస్ ఖుక్రీని ముంచి, 194 మంది భారతీయుల ప్రాణాలను బలిగొనడం ద్వారా భారత నావికాదళంకు చెప్పుకోదగిన దెబ్బ కల్గించారు. రెండవ  ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత జరిగిన మొదటి జలాంతర్గామి దాడి ఇదే. ఐఎన్ఎస్  ఖుక్రీ మునిగిపోయిన తర్వాత డిసెంబర్ 8 రాత్రి కరాచీ నౌకాశ్రయంపై పైథాన్ అనే సంకేతనామంతో మరో భారతీయ దాడి జరిగింది. 

భారత నావికాదళానికి చెందిన ఓసా క్షిపణి బోట్ల స్క్వాడ్రన్ కరాచీ నౌకాశ్రయానికి చేరుకుంది. సోవియట్ కొనుగోలు చేసిన స్టైక్స్ క్షిపణుల శ్రేణిని ప్రయోగించింది. వీటి ఫలితంగా పాక్ రిజర్వ్ ఇంధన ట్యాంకులు మరింత ధ్వంసమయ్యాయి. మూడు పాకిస్తానీ వాణిజ్య నౌకలు, అలాగే కరాచీలో డాక్ చేసిన విదేశీ నౌకలు కూడా మునిగిపోయాయి. 

అయినా పాకిస్తాన్ వైమానిక దళం భారత నావికాదళ నౌకలపై దాడి చేయలేదు. మరుసటి రోజు పాకిస్తాన్ ఇంటర్నేషనల్ పౌర పైలట్లు, నిఘా యుద్ధ పైలట్‌లుగా వ్యవహరిస్తూ,  పిఎన్ఎస్  జుల్ఫికర్‌ను భారత్ నౌక పొరపాటుగా గుర్తించి, పాక్ వైమానిక దళం తమ సొంత యుద్ధనౌకపై దాడి చేసి, పెద్ద నష్టాన్ని కలిగించింది. దానిలో ఉన్న అనేకమందిని చంపింది. దానితో పాక్ నావికాదళంలో గందరగోళ పరిస్థితి ఏర్పడింది. 

బంగాళాఖాతంలో పాక్ నావికాదళం దిగ్బంధం 

మరోవంక, ప్రధాన యుద్ధం జరిగిన తూర్పు థియేటర్‌లో, వైస్ అడ్మిరల్ నీలకంఠ కృష్ణన్ ఆధ్వర్యంలోని ఇండియన్ ఈస్టర్న్ నేవల్ కమాండ్, బంగాళాఖాతంలో నావికా దిగ్బంధనం ద్వారా తూర్పు పాకిస్తాన్‌ను పూర్తిగా ఒంటరిగా చేసింది. తూర్పు పాకిస్తాన్ నౌకాదళాన్ని, ఎనిమిది విదేశీ వాణిజ్య నౌకలను వారి ఓడరేవుల్లో బంధించింది.

డిసెంబరు 4 నుండి, విమాన వాహక నౌక  ఐఎన్ఎస్   విక్రాంత్ మోహరించింది. దాని సీ హాక్ ఫైటర్-బాంబర్లు చిట్టగాంగ్,  కాక్స్ బజార్‌తో సహా తూర్పు పాకిస్తాన్‌లోని అనేక తీరప్రాంత పట్టణాలపై దాడి చేశాయి. అంతర్గత పేలుడు కారణంగా విశాఖపట్నం తీరంలో మునిగిపోయిన జలాంతర్గామి  పిఎన్ఎస్  ఘాజీని పంపడం ద్వారా పాకిస్తాన్ పెనుముప్పు ఎదురయింది. అది అక్కడే అనూహ్యంగా  మునిగిపోవడంతో కోలుకోలేని దెబ్బకు గురయింది. 

అధిక సంఖ్యలో ఫిరాయింపుల కారణంగా, రియర్ అడ్మిరల్ లెస్లీ ముంగావిన్ నేతృత్వంలోని పాకిస్తాన్ మెరైన్‌లను మోహరించడంపై నౌకాదళం ఆధారపడింది. అక్కడ వారు భారత సైన్యానికి వ్యతిరేకంగా నదీతీర కార్యకలాపాలను నిర్వహించాల్సి వచ్చింది. , అయితే వారు కూడా భారీగా నష్టపోయారు. 

ప్రధానంగా వారికి సముద్ర యుద్ధాలలో అవగాహన లేకపోవడం వల్ల, తూర్పు పాకిస్థాన్ ప్రాంతం తడిగా ఉండడంతో  నిలబడలేకపోయారు.  భారత విమాన వాహక నౌక ఐఎన్ఎస్ విక్రాంత్ అలైజ్ విమానాన్ని ప్రయోగించింది. 

7 గన్‌బోట్‌లు, 1 మైన్‌స్వీపర్, 1 సబ్‌మెరైన్, 2 డిస్ట్రాయర్‌లు, కోస్ట్‌గార్డ్‌కు చెందిన 3 పెట్రోలింగ్ క్రాఫ్ట్‌లు, 18 కార్గో, సప్లై, కమ్యూనికేషన్ ఓడలను కోల్పోవడం ద్వారా పాకిస్థాన్ నావికాదళంకు భారీ నష్టం వాటిల్లింది. 
తీరప్రాంత పట్టణమైన కరాచీలోని నౌకాదళ స్థావరం,  రేవులకు పెద్ద ఎత్తున నష్టం వాటిల్లింది. మూడు వాణిజ్య నౌకాదళ నౌకలు – అన్వర్ బక్ష్, పస్ని , మధుమతిలతో పాటు పది చిన్న ఓడలు భారత్ కు పట్టుబడ్డాయి.  దాదాపు 1900 మంది సిబ్బందిని కోల్పోయారు.  1413 మంది సైనికులు డాకాలో భారత బలగాలకు పట్టుబడ్డారు. 

భారత నౌకాదళం విజయవంతమైన ఆపరేషన్ల తర్వాత, పెర్షియన్ గల్ఫ్ నుండి పాకిస్తాన్ నౌకాశ్రయాలకు చమురు మార్గంపై భారతదేశం పూర్తి నియంత్రణను పొందగలిగింది. పాకిస్తాన్ నావికాదళపు ప్రధాన నౌకలు ధ్వంసమయ్యాయి లేదా ఓడరేవులోనే ఉండవలసి వచ్చింది. కరాచీ ఓడరేవుపై భారత నావికాదళం పాక్షిక నావికా దిగ్బంధనం విధించింది. ఏ వ్యాపారి నౌక కూడా కరాచీని చేరుకోలేకపోయింది. 

ఆ సమయంలో పాకిస్థాన్‌లోని ఏకైక ప్రధాన నౌకాశ్రయం అయిన కరాచీకి, అక్కడి నుండి రవాణా రాకపోకలు నిలిచిపోయాయి. కరాచీపై దాడులు జరిగిన కొద్ది రోజుల్లోనే, తూర్పు పాకిస్తాన్‌లోని పాకిస్తానీ బలగాలపై భారత నావికాదళానికి చెందిన తూర్పు నౌకాదళం విజయం సాధించింది. యుద్ధం ముగిసే సమయానికి, భారత నౌకాదళం పాకిస్తాన్ రెండు వైపులా సముద్రాలపై ఆధిపత్యం పొందగలిగింది.  

1971 మార్చిలో తూర్పు-పాకిస్తాన్‌లో తాము శాంతిభద్రతల పరిస్థితిని పునరుద్ధరించి గలగడంతో లభించిన ప్రారంభ సైనిక విజయంను  (సెర్చ్‌లైట్,  బారిసల్) పూర్తి విజయంగా తప్పుగా అర్థం చేసుకోవడంతోనే తమకు చివరకు ఓటమి తప్పలేదని పాక్ తూర్పు నౌకాదళ కమాండ్ ఫ్లాగ్ ఆఫీసర్  రియర్ అడ్మిరల్ మహ్మద్ షరీఫ్ తర్వాత చెప్పుకొచ్చారు. 

వాస్తవానికి, కాలక్రమేణా, ముఖ్యంగా సెప్టెంబర్ తర్వాత శాంతిభద్రతలు క్షీణించాయని చెప్పారు. అదే సంవత్సరం పాక్ సాయుధ దళాలతో పాటు యాహ్యాఖాన్ సైనిక ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా ప్రజలు తిరగబడుతున్న సమయంలో . దళాల సంఖ్య వేగంగా పెంచుకొని తమ బలాన్ని పెంచుకోగలిగామని చెప్పారు.

అయితే అదనపు దళాలతో తమ పెరగడం వల్ల మొత్తం బలం పెరిగింది, కానీ, తమ పోరాట బలాన్ని అవసరమైన మేరకు జోడించలేక పోయామని, కొత్తగా చేరినవారిలో ఎక్కువగా వయస్సు మించినవారు, అనుభవం లేని వారు లేదా అయిష్టంగా వచ్చినవారే ఉండడంతో తాము యుద్ధంలో నిలబడలేక పోయామని వివరించారు.