(ఇండియన్ ఎక్స్ప్రెస్ ఇంటర్వ్యూ మొదటి భాగం)
బిజెపి వరుస ఎన్నికల విజయాల వెనుక ప్రధాన వ్యూహకర్త, కేంద్ర హోం మంత్రి, బిజెపి మాజీ అధ్యక్షుడు అమిత్ షా ఐదు రాష్ట్రాలకు, ముఖ్యంగా యుపి అసెంబ్లీ ఎన్నికల ప్రచారంలో అడుగడుగునా నిమగ్నమై ఉన్నారు. గత సారి బీజేపీ యుపిలో అఖండ విజయం సాచించేటట్లు చేసిన ఘనత ఆయనదే. మొదటి దశలో కొన్ని అవాంతరాల మధ్య ఆయన బాధ్యతలు చేపట్టారు. యుపిలో మళ్లీ విజయం సాధిస్తామన్న నమ్మకం, కేంద్రం-రాష్ట్ర సంబంధాలు, పార్టీని వీడుతున్న నేతలు, ఉద్యోగాల వంటి ఓటర్ల ఆందోళనలపై అమిత్ షా ఇండియన్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌తో మాట్లాడారు.
ప్రశ్న: 2017లో, మీరు ఉత్తరప్రదేశ్‌లో బిజెపి ప్రచారానికి నాయకత్వం వహించినప్పుడు, అధికారంలో ఉన్న అఖిలేష్ యాదవ్‌కు వ్యతిరేకంగా ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ సందేశం ఇచ్చారు. నేడు, యోగి ఆదిత్యనాథ్‌కు ఐదేళ్లుగా అఖిలేష్ యాదవ్ సవాలుగా ఉన్నారు. ఇది మీకు ఎంత భిన్నంగా ఉంటుంది?
అమిత్ షా: ఈసారి మా బలం మెరుగుపడింది. మోదీజీ ఇప్పటికీ ఉన్నారు. ఆయనతో పాటు గత ఐదేళ్లలో యోగి ప్రభుత్వం ఉత్తరప్రదేశ్‌కు ఏం చేసిందో మా దగ్గర ఉంది. బీజేపీకి ఇంకా చాలా ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. కాబట్టి, మాకు మేము బలంగా భావిస్తున్నాను.
ప్రశ్న: గత అక్టోబర్‌లో, మీ మొదటి యుపి ప్రచార ప్రసంగంలో, 2024లో నరేంద్ర మోదీ తిరిగి ప్రధానిగా రావాలని ప్రజలు కోరుకుంటే, 2022లో యోగి ఆదిత్యనాథ్‌ని గెలిపించుకోవాలని మీరు అన్నారు. ఈ లింక్ ఎందుకు?
అమిత్ షా: నేను అలా అనలేదు. ఢిల్లీకి వెళ్లే మార్గం లక్నో మీదుగా అని నేను చెప్పాను. ఉత్తరప్రదేశ్‌లో లోక్‌సభలో 80 సీట్లు ఉన్నాయి కాబట్టి, 2024లో మళ్లీ అధికారంలోకి రావాలంటే ఉత్తరప్రదేశ్‌లో బీజేపీ అధికారంలో ఉండటం చాలా ముఖ్యం… కేంద్రంలో ఎవరైనా పూర్తి మెజారిటీతో ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయాలనుకుంటే, అది ఉత్తరప్రదేశ్ లేకుండా ఉండదు.
ప్రశ్న క్షేత్రస్థాయిలో, యుపిలోని ప్రభుత్వానికి, సంస్థాగతంగా పార్టీకి కొంత దూరం పెరగడం గురించి మేము విన్నాము. బ్యూరోక్రాట్‌లు చాలా శక్తివంతంగా, ప్రభావశీలంగా ఉన్నారనే ఫిర్యాదులను మేము వింటున్నాము. మీరు ప్రచార బాధ్యతలు చేపట్టినప్పుడు ఎదురైన సవాళ్లు ఏమిటి?
అమిత్ షా: ఎలాంటి సవాలు లేదు. మీరు అభిప్రాయ భేదాలు అంటారా, నేను భ్రమ అంటాను. వాస్తవానికి, ఇబ్బందులు లేవు. పార్టీ సీనియర్ నేతలు వస్తేనే ఇలాంటి భ్రమలు తొలగిపోతాయి. హుమారా లక్షస్య థా ఉత్తరప్రదేశ్ మే అపరాదికరణ్ రాజనీతి రోక్నా, ఉత్తరప్రదేశ్ కా పరిపాలన కా రాజనీతికరణ్ రోక్నా. జబ్ హమారా లక్ష్య హోతా హై, తో బ్యూరోక్రాట్ నడిచే క్యా హోతా హై (రాజకీయాల నేరీకరణ, పరిపాలనను రాజకీయీకరణను చేయడాన్ని అంతం చేయడమే మా లక్ష్యం. ఉత్తరప్రదేశ్ పరిపాలనను రాజకీయం చేయకూడదనే మా లక్ష్యం ఉన్నప్పుడు, ఈ బ్యూరోక్రాట్ నడిపేది ఏమిటి?) కొన్ని లోటుపాట్లు ఉంటే కలిసి కూర్చుని పరిష్కరించుకోవచ్చు.
ప్రశ్న: ప్రభుత్వానికి, పార్టీ కార్యకర్తలకు మధ్య ఉన్న అంతరం గురించి మాట్లాడే ఎమ్మెల్యేలు ఉన్నారు.
అమిత్ షా: ఇది చాలా సహజం. మా పార్టీ అప్రజాస్వామికం కాదు. మాకు భావ ప్రకటనా స్వేచ్ఛ ఉంది. కానీ మా పార్టీ కూడా క్రమశిక్షణ కలిగిన పార్టీ. ఎన్నికలు ప్రారంభమైన తర్వాత, ప్రతి ఒక్కరూ క్రమశిక్షణలో పడ్డారు… ఈరోజు, పశ్చిమం నుండి ఘజియాబాద్ మీదుగా సోన్‌భద్ర వరకు, మీరు మొత్తం బిజెపి క్యాడర్ విజయం కోసం పని చేయడం చూస్తారు. ఒక దశలో ఎన్నికలు ముగియగానే తదుపరి దశకు చేరుకుంటారు.
ప్రశ్న: ‘జాతి ధర్మ్ సే ఉత్ కర్ బదయా హై సమ్మాన్, సబ్సే పెహ్లే గరీబ్ కళ్యాణ్’ అనేది బిజెపి ప్రచార శ్రేణి. ఏకీకృత ఓబీసీ ఓట్లకు బీటలు వారడమే కారణమా?
అమిత్ షా: 2014 నుండి, మోదీజీకి ఈ నినాదం ఉంది: సబ్కా సాథ్, సబ్కా విశ్వాస్. మేము ఇప్పటికీ అదే నినాదంతో వెళ్తాము. భాష భిన్నంగా ఉండవచ్చు. ఏ కులం మన నుంచి దూరం కాలేదు. కొందరు నేతలు దూరంగా వెళ్లిపోయారు. ఉత్తరప్రదేశ్‌లో, ఏ ఒక్క వర్గానికి చెందిన ఓట్లను ఎవరూ తమ సొంతం చేసుకోలేరు. ప్రతి ఓటరు వ్యక్తిగతంగా నిర్ణయిస్తారు.
ప్రశ్నజనవరిలో కొంతమంది సీనియర్ నాయకులు వెళ్ళిపోయినప్పుడు మీరు ఆశ్చర్యపోయారా?
అమిత్ షా: మీరు ఏ ఎన్నికలు వచ్చినా, కొందరు నాయకులు ఒక పార్టీని వీడి మరో పార్టీలో చేరడం సర్వసాధారణం. నా దృష్టిలో, ఒక పార్టీలో ఎవరైనా సంతోషంగా లేకుంటే, దాన్ని వదిలిపెట్టి, మళ్లీ ప్రజా తీర్పును కోరే ముందు మరొకరితో చేరడం ప్రజాస్వామ్యం.
ప్రశ్న: వారి నిష్క్రమణ మిమ్మల్ని ఏదైనా వ్యూహాన్ని మార్చేలా చేసిందా?
అమిత్ షా: అస్సలు కాదు. అవును మరికొందరు నిష్క్రమించిన తర్వాత కొన్ని నియోజకవర్గాల్లో అభ్యర్థిని మార్చవచ్చు. అయితే అభ్యర్థులు మిగిలి ఉంటే కూడా మారే అవకాశం ఉంది. ఇది, బహుశా, వారు విడిచిపెట్టడానికి కారణం కావచ్చు.
ప్రశ్న: మీ పల్లవి సబ్కా సాత్, సబ్కా వికాస్. 2017లో, ఇప్పుడు బీజేపీ ఒక్క ముస్లిం అభ్యర్థిని ఎందుకు నిలబెట్టలేదు?
అమిత్ షా: సబ్కా సాత్, సబ్కా వికాస్ అనేది రాజకీయ నినాదం కాదు. అది ఈ ప్రభుత్వ విధానం. ఉచిత రేషన్ పొందడానికి అర్హులైన ముస్లిం కుటుంబానికి అది అందకపోతే అది విఫలమవుతుంది. ఉచిత గ్యాస్ కనెక్షన్ పొందకపోతే, అర్హత ఉన్నప్పటికీ ఆవాస్ యోజన కింద ఇల్లు పొందకపోతే. లేదా, ఒక హిందూ నివాస ప్రాంతం విద్యుత్ కనెక్షన్ పొందినప్పుడు, ముస్లిం కుటుంబం దానిని పొందలేనప్పుడు. ఇది జరిగితే, నినాదంకు అర్ధం ఉండదు. నేను మీకు నమ్మకంతో చెప్పగలను – ఇండియన్ ఎక్స్ప్రెస్ బృందం దర్యాప్తు మీరు మొత్తం ఉత్తరప్రదేశ్‌ను పరిశీలించండి- ఈ పథకాలు ఎవరికీ కులం లేదా మతం అనే తేడా లేకుండా అమలు చేస్తున్నట్లు మీరు కనుగొంటారు.
ప్రశ్న: ఖచ్చితంగా, పథకాలు కులాలు , మతాలకు అతీతంగా ఉంటాయి. కానీ అది పౌరుడి హక్కు. శాసనసభలో, ప్రభుత్వంలో ప్రాతినిథ్యం కూడా ముఖ్యమైనది కాదా?
అమిత్ షా: గెలుపు ప్రాతిపదికన మా టికెట్ పంపిణీ జరుగుతుంది. మీడియా మైనారిటీలకు, బీజేపీకి మధ్య చీలిక సృష్టిస్తే, అది మరింత ముదిరితే గెలిచే అభ్యర్థి ఎవరూ ఉండరు. ఈ గ్యాప్ ముగుస్తుందని మేము ఆశిస్తున్నాము… మీరు కూడా ఇందులో బీజేపీకి సహాయం చేయండి. ‘స్కీమ్‌ నుంచి బయటపడ్డ కుటుంబం ఏమైనా ఉందా?’ అని ప్రశ్నిస్తే ఆ అంతరం తగ్గేది. కానీ మీరు ‘టికెట్ మిలా క్యా?… నేను ముక్కుసూటిగా ఉన్నాను కాబట్టి చెబుతున్నాను.
ప్రశ్న: కానీ బిజెపి భారతదేశంలో అతిపెద్ద పార్టీ, 18 కోట్ల మంది సభ్యులతో, ఇప్పటికీ మీకు ఒక్క ముస్లిం అభ్యర్థి కూడా దొరకలేదా?
అమిత్ షా: మీరు తప్పు చేశారు. మేము 325 సీట్లు గెలుచుకున్నాము (యుపిలో, 2017లో), ఇప్పటికీ మేము ఒక ముస్లింని ఎమ్యెల్సీని చేసాము. అతనిని మంత్రిగా కూడా చేసాము…అందుకే నేను చెప్తున్నాను. మీడియా అంతరాన్ని తగ్గించినప్పుడు, అది ముగుస్తుంది… ఇండియన్ ఎక్స్ప్రెస్ కోసం, ఒక పౌరుడు హిందూ లేదా ముస్లిం, బీజేపీ కార్యకర్త కోసం కాదు. యూపీ అసెంబ్లీకి మేము పంపిన ఎమ్మెల్సీ చాలా కాలంగా మా కార్యకర్త.
ప్రశ్న:హిజాబ్ సమస్యపై, మీరు మీ అభిప్రాయాన్ని వ్యక్తం చేసారు (యూనిఫారంపై పాఠశాల కోడ్‌ని అనుసరించాలి). కానీ ఒక రాష్ట్ర ప్రభుత్వం, కర్ణాటక, ఏమి ధరించకూడదు అని ఒక ఉత్తర్వు జారీ చేసినప్పుడు…
అమిత్ షా: మేం ఎలాంటి ఉత్తర్వులు జారీ చేయలేదు. హైకోర్టు ఆదేశాలను కర్ణాటక ప్రభుత్వం అమలు చేస్తోంది.
ప్రశ్న: రాష్ట్రం మిమ్మల్ని సంప్రదించిందా?
అమిత్ షా: ఎందుకు చేయాలి? ఇది ఒక రాష్ట్రం. అది యంత్రాంగాన్ని కలిగి ఉంది… ఇది శాంతిభద్రతలను నియంత్రించాలి. దాని కోసం చర్యలు తీసుకుంటుంది.
ప్రశ్న: పాఠశాలలు, కళాశాలల వెలుపల మహిళలు, బాలికలు తమ హిజాబ్‌ను తీసివేయమని అడిగారు. మీరు ఆ వీడియోలను కర్ణాటక నుండి చూశారా?
అమిత్ షా: దేఖియే… వో వీడియో కో వహన్ కి పోలీస్ నే రెస్పాండ్ కర్నా హై. వోహ్ ధంగ్ సే కర్నా చాహియే (అక్కడి పోలీసులు ఆ వీడియోలను పరిశోధించాలి. అది తన పనిని చక్కగా చేయాలి). ఏది ఏమైనప్పటికీ కోర్టు ముందు ఇరుపక్షాల న్యాయవాదులు తమ వాదనలు వినిపించారు. కోర్టును తేల్చనివ్వండి. వార్తాపత్రికలు నిర్ణయం తీసుకోలేవు.
ప్రశ్న: నవంబర్ 2020లో, బిజెపిలోని ఒక వర్గం ఖలిస్తాన్‌తో వ్యవసాయ నిరసనలను అనుసంధానం చేస్తున్నప్పుడు, నిరసనలలో రాజకీయం లేదని, ప్రభుత్వం రైతులతో మాట్లాడుతుందని మీరు చెప్పారు. నిరసనలు ఎందుకు ఎక్కువ కాలం సాగాయి?
అమిత్ షా: రైతు సంఘాలతో కొన్ని సమస్యలు ఉన్నాయని నేను భావిస్తున్నాను. నిర్ణయం తీసుకునే ప్రక్రియ అంత సజావుగా సాగలేదు… అందుకే చాలా సమయం పట్టింది. 40 మంది కలిసి నిర్ణయం తీసుకుంటే, ప్రక్రియకు సమయం పడుతుంది. చిన్న జట్టు ఉంటే, అది సులభంగా ఉండేది. ఏది ఏమైనా, ఇది ఇప్పుడు గతం.
ప్రశ్న: మీరు చర్చను ప్రస్తావిస్తారు…జమ్మూ కాశ్మీర్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం, నిర్ణయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం మాత్రమే పాల్గొంటున్నప్పుడు, మీరు దానిని ముందుకు తీసుకెళ్లారు. కానీ రాష్ట్రాలు, వాటాదారులతో చర్చ అవసరం అయినప్పుడు, వ్యవసాయ చట్టాలు, భూసేకరణ, కార్మిక చట్టాల మాదిరిగానే ఇది ఆలస్యం అవుతుంది లేదా రద్దు చేయబడుతుంది.
అమిత్ షా: దేశానికి (వ్యవసాయ చట్టాలపై) మోదీజీ చేసిన ప్రసంగం మీరు విని ఉండకపోవచ్చు. ఇది గెలుపు ఓటమి ప్రశ్న కాదు. మేము అందరినీ ఒప్పించలేక పోయాము, పెద్ద విషయం ఏమిటి? ఇది ప్రజాస్వామ్యానికి మంచిది. మీరు దాని గురించి ఎందుకు ఇబ్బంది పడుతున్నారు?
ప్రశ్న: టీకాపై, ఒక అద్భుత విజయం, కేంద్రం, రాష్ట్రాలు కలిసి పనిచేశాయి. చట్టాల రూపకల్పనలో రాష్ట్రాలతో కలిసి పని చేయడం సాధ్యం కాదా?
అమిత్ షా: చాలా విషయాలు ఉన్నాయి (కేంద్రం, రాష్ట్రాలు కలిసి పనిచేస్తాయి). తుఫాన్‌ వచ్చినప్పుడు గొడవలుండవు. అందరూ ఒకే అభిప్రాయంతో ఉండే అనేక చట్టాలు ఉన్నాయి. కానీ మీరు వివాదాస్పద చట్టాలను మాత్రమే చూస్తారు. మీరు వివాదాల కోసం వెతుకుతున్నప్పుడు, మీకు అవి మాత్రమే వస్తాయి. కేంద్రం, రాష్ట్రాలు కలిసి జీఎస్టీని అమలు చేశాయి. ఓటు వేయడానికి ఒక్క నిబంధన మాత్రమే పెట్టాల్సి వచ్చింది. ఎలాంటి వివాదమూ లేదు.
ప్రశ్న: కుల గణనపై కేంద్ర-రాష్ట్ర ఉద్రిక్తత ఉంది.
అమిత్ షా: ఇప్పటి వరకు కుల ప్రాతిపదికన జనాభా గణన జరగలేదు. చాలా కుల సంఘాలు ఉన్నాయి, ఒకరి కులాన్ని ఎలా నిర్ణయిస్తారు? నిర్ణయించుకోవడానికి ఏదైనా మార్గం ఉందా? మనకు అంతగా తెలియని 80,000 కులాల సమూహాలు ఉన్నాయి. మనం జనాభా గణన ఎలా చేయవచ్చు? ఉదాహరణకు, పురుషోత్తం రూపాలా ఒక పటేల్, కానీ అతను అలా వ్రాయడు. అతని పేరు అతని గ్రామంతో ముడిపడి ఉంది. బాదల్, ధిండ్సా, ఈ పేర్లన్నీ వారి గ్రామాల నుండి వచ్చినవి… ఎవరు ఏ కులం అని ధృవీకరిస్తారు? ప్రతి ఒక్కరూ ఏదో క్లెయిమ్ చేస్తారు.
ప్రశ్న: ఒక మార్గం ఉందా?
అమిత్ షా: ఏదో ఒక పద్ధతిని అభివృద్ధి చేయాలి.
ప్రశ్న: కేంద్రం, రాష్ట్రాల మధ్య కొన్ని సమస్యలు దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతున్నాయి. బిజెపియేతర రాష్ట్రాలు తమ గవర్నర్‌లతో సమస్యలను కలిగి ఉన్నాయి, వారు జోక్యం చేసుకుంటారని ఆరోపిస్తున్నారు…
అమిత్ షా: కేంద్ర-రాష్ట్ర సంబంధాలపై రాజ్యాంగం స్పష్టంగా ఉందని నేను భావిస్తున్నాను… మీరు రాజ్యాంగాన్ని జాగ్రత్తగా చదివితే, ఏదైనా జోక్యం ఉందో లేదో మీకు అర్థమవుతుంది. రాజ్యాంగంలో ఎలాంటి గందరగోళం లేదు.
ప్రశ్న: జాతీయ అభివృద్ధి మండలి వంటి మెరుగైన కేంద్ర-రాష్ట్ర చర్చల కోసం ఏదైనా అధికారిక యంత్రాంగం ఉందా?
అమిత్ షా: పార్లమెంట్ ఉంది. రాజ్యాంగేతర యంత్రాంగం ఉండకూడదు. ఎన్‌డిసి పరిష్కరించగలిగితే అన్ని సమస్యలు పరిష్కారమయ్యేవి.
